Recensie MedEia – Third World Bunfight

Drie zangeressen in witte Afrikaanse jurken nemen plaats achter evenzoveel microfoons. De drummer zet zich achter zijn drumstel en zet in. Zijn ritmes en het koor van heupwiegende zing-sprekende zangeressen zullen niet meer zwijgen tot ze het tragische verhaal van Medea naar een climax hebben gestuwd.
De voorstelling ‘MedEia’ van het Zuid Afrikaanse gezelschap Third World Bunfight is theater als een popconcert. Dat is niet zo gek, want in de bewerking die de Nederlandse schrijver Oscar van Woensel maakte van de Griekse tragedie spelen citaten uit popsongs en liefdesliedjes een belangrijke rol. Regisseur Brett Bailey trok dat gegeven consequent door in zijn regie. Niet alleen door van het traditionele koor een typisch popachtergrondkoortje te maken en door ritme en muziek een drijvende rol te laten spelen. Maar ook door de blanke held Jason uit te dossen als een typische rockster in zwart leer. Hij verovert het hart van de zwarte, in eerste instantie ritueel-Afrikaans uitgedoste Medea en steelt met haar hulp het gouden vlies van haar vader. Hij neemt haar mee uit haar land om haar vervolgens te verlaten voor een andere vrouw. Daarop doodt zij hun kinderen.
Op het eerste gezicht lijkt ‘MedEia’ een vrij oppervlakkige voorstelling. Hoewel goed gevonden, begint de popconcertsetting op een gegeven moment te vervelen en de constante stroom ritmes tegen te staan. Ook het soap-acteren van de acteurs in de slechts schetsmatig uitgespeelde scènes, lijken de diepgang niet veel verder te helpen. En de behandeling door de blanke Jason van de zwarte Medea zou als een gemakzuchtige kritiek op het kolonialisme kunnen worden weggezet.
Maar wie daar voorbij weet te kijken, zou in ‘MedEia’ ook een gelaagde politieke kritiek kunnen zien op het Zuid Afrika van na de apartheid. Na de apartheid bloeide dankzij Mandela het idee op dat zwart en blank samen een nieuw Zuid Afrika zouden kunnen vormgeven. Maar wie nu twintig jaar later door het land reist, ziet dat er feitelijk nog nauwelijks iets veranderd is voor de zwarte bevolking. Waardoor racistische types als Julius Malema immens populair zijn. Hoewel Jason voor het goud naar Medea is toegekomen, bloeit er in Baileys ‘MedEia’ liefde op tussen de twee culturen, die gestalte krijgt in hun kinderen die blank noch zwart zijn. Maar doordat Jason daarna nog weinig aandacht voor haar problemen heeft, kiest ook Medea voor zichzelf en doodt uit wraak de hoop op een gemengde toekomst. En dat is een weinig hoopvolle vaststelling.