Het blijft een ingewikkeld stuk over een ingewikkelde vrouw: Medea. Sinds de Griekse tragedieschrijver Euripides haar in 431 voor Christus schiep, bleven eeuw na eeuw theaterbezoekers, maar ook schrijvers, operacomponisten en filmmakers door haar gefascineerd. Schijnbaar fascineert ze ons, omdat ze het gruwelijkste doet wat een vrouw kan doen: haar kinderen doden. Maar pas nadat ze door haar man Jason, voor wie zij haar eigen land heeft verlaten en haar eigen broer en vader heeft gedood, wordt verlaten voor een andere vrouw.
Vaak proberen hedendaagse theaterregisseurs een psychologische verklaring te zoeken voor de moorden of wordt Medea door actrices neergezet als een wraakzuchtige gekkin. Daarmee slaan ze steevast de plank mis, omdat Euripides te weinig houvast voor geeft om Medea psychologisch-realistisch te portretteren. Medea fascineert en beangstigt misschien juist, omdat haar gedrag niet psychologisch te verklaren is.
De versie van ‘Medea’ die regisseur Thibaud Delpeut maakte voor het Zeeland Nazomerfestival blijft gelukkig weg van een psychologische verklaring voor de kindermoorden. Het duister, zo zegt Medea (Wendell Jaspers), lijkt groter dan haarzelf te zijn. In de buitenlucht, onder de vestingwal van het pittoreske dorpje Veere, probeert ze greep te krijgen op haar eigen emoties die loskomen als ze wordt verlaten: woede, liefde, angst, verdriet. Knap en razendsnel schakelt Jaspers’ Medea soms zelfs binnen een enkele zin van de ene emotie naar de andere.
En van de ene speelstijl naar de andere, trouwens ook. De ‘Medea’ van Delpeut is namelijk ingrijpend bewerkt tot een nogal onevenwichtige nieuwe tekst. Die begint in een hedendaagse, nogal abstracte, stijl met korte, cryptische, onafgemaakte zinnen en losse woorden. Om vervolgens om te schakelen naar een meer klassieke tekst die vrij letterlijk is overgenomen uit het origineel. Maar die wel weer is doorspekt met nieuwe tekstdelen die nogal eens verdrinken in gezwollen metaforen
Interessant is wel dat Delpeut en bewerker Alex Mallems hun ‘Medea’ opzetten als een reconstructie. Terwijl het drama zich afspeelt, is een jonge rechercheur al druk bezig de misdaad op te lossen. En ook hij probeert Medea als gek, als crimineel met een psychologisch deduceerbaar motief te categoriseren. Maar terwijl hij ons nuchter het objectieve bewijs daarvoor probeert te presenteren, loopt hij hopeloos vast en breekt hij. Alsof de stormvloed van Medea’s emoties – als brak er een dam op het moment dat ze verlaten werd – uiteindelijk ook de rechercheur meesleurt. En dat is, zeker voor een Zeelands festival, dan wel weer een treffend gevonden metafoor.
‘Medea’ van Thibaud Delpeut. Gezien: 22 augustus, Zeeland Nazomerfestival. Nog te zien tot en met 1 september.
Leave a Reply