Dr. Phil zegt het zelf. “Do you want to be right, or do you want to be happy?” Dus misschien moet Lineke haar idealen maar laten varen om gelukkig te worden. Waarom gaat ze niet lekker mee in de geruststellende oppervlakkigheid van Bekende Nederlanderschap en vermaak? In plaats van in kleine theatertjes met veel moeite moeilijke, zogenaamd betekenisvolle voorstellingetjes in elkaar te prutsen waar toch niemand naar komt kijken?
Met Wat is het nu openen schrijfster en regisseur Joan Nederlof en actrice Lineke Rijxman van Mugmetdegoudentand de aanval op de tijdsgeest waarin publiekscijfers de maatstaf zijn voor kwaliteit. En daarmee ook op de bezuinigingen op cultuur, waarbij een groep als mugmetdegoudentand grote kans maakt om te moeten verdwijnen. Want, zo rekent Rijxman in de voorstelling voor, ze zal de rest van haar leven 5 keer per week in een kleine zaal moeten spelen om met Wat is het nu
evenveel toeschouwers te halen als Ik hou van Holland op een avond.
Om een antwoord te formuleren op de populistische tijdsgeest probeert Rijxman in Wat is het nu haar vinger te leggen op haar kunstenaarsschap: waarom doet ze eigenlijk wat ze doet? In een onnavolgbaar stuiterende monoloog laat ze zich daarover bevragen door haar moeder, een populist, een voetbalvrouw, een volkszanger en haar agente. En telkens weer lijkt ze te falen om uit te leggen waarom ze haar idealen niet inruilt voor geluk.
Wat is het nu laat mooi zien waarom de kunstensector er niet in is geslaagd een helder antwoord te formuleren op de populistische bezuinigingen op kunst. Er is namelijk niet een simpel antwoord. Rijxmans kunstenaarsschap komt voor uit wie zij is, uit zowel haar maatschappelijk engagement, als haar opvoeding. Zowel uit haar algehele persoonlijke tegendraadsheid, als haar verslaving aan het te worden toegejuicht. Zowel uit haar liefde voor schoonheid, als uit haar wil om door middel van die schoonheid het leven te veranderen van dat ene publiekslid. Ze moet theater maken al is het tegen de klippen op.
Rijxman is een weergaloze actrice en het is knap hoe ze schakelt tussen de veelheid aan emoties, situatie en personages. Toch leek ze tijdens de première met een zekere terughoudendheid te spelen. Daardoor ontbreekt het de voorstelling nog aan scherpte en kracht en daarmee aan zeggingskracht en belang. Maar als hij straks is ingespeeld is Wat is het nu een must see voor zowel hen die de kunst een warm hart toedragen als voor marktgerichte types als staatssecretaris Zijlstra.
Wat is het nu door Mugmetdegoudentand. Gezien: 28 april 2011, Toneelschuur Haarlem. Tournee tot en met 10 december 2011.
Leave a Reply