Het liefst zou chemicus Pavel Protassov (Jacob Derwig) zich de hele dag opsluiten in zijn laboratorium en daar op zoek gaan naar de oorsprong van het leven. Dagelijkse futiliteiten als de huur, de emotionele problemen van zijn vrouw of lastig personeel dringen maar matig tot hem door. Laat staan dat hij doorheeft dat er een wereld is buiten de hekken van zijn landgoed.
Pavel is een van de intellectuelen die zich in de voorstelling ‘Kinderen van de Zon’ van Toneelgroep Amsterdam en NTGent heeft opgesloten in een ivoren toren. In de krappe huiskamer zijn de luiken gesloten en geen enkele deur leidt naar buiten. Alleen door de televisie komt er iets van de wereld buiten het hek naar binnen. Terwijl ze zich bezighouden met onderlinge verliefdheidjes en optimistisch discussiëren over vooruitgang, kunst en wetenschap woeden buiten woede, angst, cholera en armoede en groeit de opstand tegen de wereldvreemde elite.
Regisseur Ivo van Hove kiest er voor om die elite neer te zetten als sukkelaars met te korte broeken, mislukte kapsels en bleke snoetjes. Alle verliefdheidjes en relatieprobleempjes worden door het sterk acterende ensemble met veel humor en relativering gespeeld. In een groter licht doen ze er immers niet toe: terwijl de personages een beetje met elkaar aanmodderen, valt buiten de hekken de maatschappij uit elkaar.
Die thematiek van het onbegrip tussen massa en elite is zeker actueel. Desondanks dreigt deze door al de voortkabbelende relatieperikelen op de achtergrond te raken. Totdat, plotseling, een woedende massa alsnog de ivoren toren binnenvalt en de huiskamer verandert in een slagveld. Omdat Van Hove zeker wilde weten dat het publiek de relatie met de wereld buiten het theater niet zou missen, gooide hij er ook nog wat videobeelden in. Dus daar zijn ze weer: Hitler, Mussolini, Osama bin Laden en wel ja, de aanslagen van 11 september. Dat is zodanig van dik hout planken zagen dat het moeilijk wordt om een en ander nog serieus te nemen. Na zoveel prachtig spel en heldere thematiek is dat meer dan zonde.
Gelukkig is daar nog Lisa (Halina Reijn), de breekbare zus van Pavel. De hele voorstelling door probeert ze haar huisgenoten al de ogen te openen voor het feit dat de wereld groter is dan deze kleine huiskamer, maar er wordt niet naar haar geluisterd. In gedachten is ze al talloze keren uit deze gevangenis ontsnapt. Nu aan het slot de massa de bestaande machtsstructuren heeft vernietigd, ziet ze haar kans schoon. Ze trekt de luiken open en houdt, zittend op de rand van het podium met op de achtergrond de beelden van een postapocalyptisch landschap, een ingetogen en oprecht pleidooi voor de liefde. Daarmee eindigt de voorstelling niet alleen min of meer hoopvol, maar omzeilt hij ook net op tijd ook het drijfzand van de platte symboliek.
Kinderen van de zon door Toneelgroep Amsterdam en NTGent, regie: Ivo van Hove. Gezien 27 november 2010, Rabozaal, Amsterdam. Tournee tot en met 23 februari 2011.
Leave a Reply