Het had een gezellig dinertje moeten worden. In plaats daarvan vertellen Sally en Jack (Marieke Heebink en Aus Greidanus jr.) hun beste vrienden Judy en Gabe (Halina Reijn en Ramsey Nasr) dat ze uit elkaar gaan. Daarmee worden die laatste twee aan het twijfelen gebracht over de kwaliteit van hun eigen huwelijk. Dat gaat vervolgens inderdaad langzaam ten onder, maar dan vooral door dat getwijfel en gewijfel in combinatie met een snufje midlifecrisis.
‘Husbands and Wives’ wordt wel eens gezien als regisseur Woody Allens reactie op ‘Scènes uit een huwelijk’ van zijn grote voorbeeld Ingmar Bergman. Van die laatste film maakte regisseur Ivo van Hove van Toneelgroep Amsterdam een aantal jaar geleden een indrukwekkende voorstelling. Het is nu aan de jonge Australische gastregisseur Simon Stone om bij datzelfde gezelschap daarop een theatraal antwoord te geven in de vorm van een bewerking van Allens film.
Schrijver Rik van den Bos leverde een vlotte en soepelbekkende vertaling van Allens scenario dat een solide basis legt voor de hyperrealistische, bijna filmische speelstijl die Stone van zijn acteurs verlangt. De combinatie van tekst en speelstijl haalt het beste naar boven bij het excellerende ensemble waarin Hélène Devos en Robert de Hoog knap alle bijrollen spelen. Het levert een energie op die borrelt en bruist van het spelplezier.
De energieke personages, hun moeizame relationele gehannes en vooral ook hun continue gepraat daarover zijn in de eerste helft van de voorstelling vooral ontstellend geestig. Zeker als ze het publiek, dat aan twee kanten van het spelvlak zit, ook nog eens betrekken bij hun semi-psychologische zelfanalyses.
Maar met die vrolijkheid zet regisseur Stone de toeschouwer slim op het verkeerde been. Want hoe dieper we in de krochten van het stervende huwelijk van Judy en Gabe terecht komen, hoe pijnlijker en tragischer dat gemodder wordt. Met als climax de onwaarschijnlijk goed gespeelde en keelsnoerende definitieve breuk tussen de twee geliefden. Dan pas valt pas echt goed op hoe enorm voyeuristisch we als publiek de hele tijd om privézaken hebben zitten lachen van personages die er net zo’n puinzooi van maken als wijzelf. Houden we normaal gesproken naar buiten de schijn op, omdat we weten dat anderen naar ons kijken, hier hebben de personages zich onder ons toeziend oog helemaal binnenstebuiten gekeerd. Dat is niet meer om te lachen. Dat is hartverscheurend. En het levert prachtig theater op over de kwetsbaarheid van de liefde en de pijnscheuten van het ouder worden.
Foto: Jan Versweyveld
Leave a Reply