Er dwalen vijf lichamen door de steppe. Hun naam en hun identiteit hebben ze samen met hun paspoort afgegeven aan een mensensmokkelaar. En ergens halverwege de helse reis lieten ze ook nog hun ziel achter in het zand, naast het lichaam van de reisgenoot die ze hebben gedood. Al denken ze zelf dat ze door zijn dood hun ziel juist hebben gered.
Tommy Wieringa schreef zijn roman ‘Dit zijn de namen’ al in 2012. Het beeld van ontheemde vluchtelingen die wanhopig op zoek zijn naar een beter leven en daarvoor zelfs bereid zijn zichzelf te ontmenselijken tot slechts een reizend lichaam tussen anderen reizende lichamen, had niet actueler kunnen zijn. Het is dan ook niet toevallig dat het Vlaamse NTGent er juist nu voor koos Wieringa’s roman te bewerken tot een mooie, sobere toneelvoorstelling in een regie van de Duitse regisseur Philipp Becker.
Het verhaal van de vluchtelingen loopt gelijk op met dat van politiechef Pontus Beg die de vluchtelingen uiteindelijk onder zijn hoede krijgt. Hij is wanhopig op zoek naar zijn identiteit en vindt die uiteindelijk in het Joodse geloof, omdat hij vermoed dat zijn moeder Joods was. Net zoals de vluchtelingen houvast proberen te vinden in een zelfverzonnen religie, waarvan het met hen meegedragen hoofd van de vermoorde medevluchtelingen het heilige voorwerp is, zo zoekt ook Beg houvast in een zelfverzonnen identiteit.
Steven Van Watermeulen speelt Beg in een constante lichte staat van verwarring, die nooit loodzwaar wordt, maar altijd een zekere lichtheid blijft houden. Ook de andere acteurs houden het licht en stippen met hun spel hun personages slecht lichtjes aan. Daardoor kunnen de woorden van Wieringa en zijn veel minder lichte anekdote maximaal zijn werk doen via de verbeelding en het inlevingsvermogen van de toeschouwer. Zo weet Becker knap het zware onderwerp dragelijk te houden en misschien daardoor juist wel extra hard aan te laten komen. Ook komt de toch complexe thematiek zo helder over het voetlicht.
Mooi gevonden zijn ook een aantal meerstemmig a capella gezongen liederen die onder andere over Mozes gaan die de Israëlieten door de woestijn naar het beloofde land leidde. Hoe wreed en dierlijk een menselijk lichaam zich ook kan gedragen, het is ook in staat tot bovennatuurlijke, muzikale schoonheid. Als een glimpje van de ziel waar al deze trieste lichamen zo op zoek naar zijn.
foto: Phile Deprez
Leave a Reply