Er staat een vreemde vrouw voor Miku’s deur. Of ze wel eens heeft beseft dat ze gaat sterven, vraagt de vrouw. Dat besefte Miku zich niet eerder, omdat ze daar als fictief personage geen reden toe had. Maar op het moment dat ze wordt geconfronteerd met haar onverwachte sterfelijkheid, begint er van alles in Miku’s virtuele bestaantje te schuiven.
De Japanse componist Keiichiro Shibuya en librettist Toshiki Okada schreven de opera ‘The End’ speciaal voor Hatsune Miku. Miku is de grootste popster van Japan, maar bestaat tegelijkertijd niet echt. Ze is een hologram van een welgevormd manga-meisje met wervelende groene lokken. Zelfs haar stem is niet echt, die komt uit het computerprogramma Vocaloid dat muziek en tekst omzet in synthetische zang.
Het enige levende wezen op het toneel is dan ook componist Shibuya die, omringd door videoschermen, live zijn elektronische muziek maakt. Op de schermen ontvouwt zich Miku’s existentiële drama en haar reis door een surreële droomwereld van buitenwereldse landschappen.
Shibuya haalt zijn muzikale mosterd eerder bij de trance en de techno dan bij de klassieke opera, inclusief het bijbehorende volume. Zijn melodieën zijn soms wat eenvoudig, maar ze pakken wel. In combinatie met Miku’s ongrijpbare onaardse stem en de knap gemaakte en fantasievolle animaties in mangastijl leveren de elektronische klanken zelfs een overdonderende ervaring op.
Maar ‘The End’ is meer dan een pakkende virtuele gimmick. De voorstelling weet met interessante vragen te stellen over virtueel leven en digitale dood. Ze geven een tragische laag aan Miku als actief popfenomeen dat gedwongen alles moet zingen wat iedereen in haar stop. Door haar zelf te laten reflecteren op die rare positie, komt ze aardig in de richting van een opera-waardig tragisch personage. Haar plotselinge sterfelijkheid stelt haar in staat beter te begrijpen wat een mens een mens maakt. Dat existentiële besef berooft haar van haar virtuele onschuld, maar maakt haar ook een stuk menselijker. Overal in haar virtuele wereld dringt zich opeens de nachtmerrieachtige vorm van de vreemde vrouw op. Het verandert bovendien haar relatie met haar enige vriend: een konijnachtig fantasiedier dat haar bijpraat over wat er buiten haar digitale wereld op straat gebeurt.
Dat fantasiedier blijkt een alter-ego van Shibuya te zijn die er bij haar op aandringt dat ze elkaar nodig hebben. Zij heeft als computerwezen zijn menselijke input nodig om te zingen of zelfs maar te kunnen bestaan. Zonder haar kan hij geen muziek maken. Juist door haar muziek is Miku onsterfelijk. Pas aan het eind van voorstelling sterft ze, samen met de muziek. Om bij het volgende concert weer herboren te worden.
Leave a Reply