Hij is explosief, kinderachtig en kleinzielig. Maar ook onderzoekend, intelligent en creatief. Daarom is iedereen in het huis van de rijke mecenas Alfonso zo dol op de jonge kunstenaar Tasso. Hij is een soort exotisch huisdier dat intensief is in het onderhoud, maar wel interessant om aan je gasten te laten zien. Als Tasso Alfonso zijn magnus opus aanbiedt, zet Alfonso zich niet aan het lezen, maar plaatst het gedicht in een vitrine. Kunst is om te pronken.
De Duitse romantische schrijver Goethe noemde ‘Tasso’ zijn meest persoonlijke stuk. En inderdaad is ‘Tasso’ een zoektocht van de dichter naar zijn rol in de samenleving. Moet een kunstenaar mateloos vrij en daarmee ongericht en schijnbaar nutteloos zijn, of moet hij zich voegen naar de smaak en de conventies van de samenleving, maar daarmee ook zijn onderzoekende geest verliezen?
Het is een fijn groepje jonge acteurs dat onder leiding van veteraan Theu Boermans met deze vragen aan de slag is gegaan. Vol verve weten ze zich een weg door de soms bloemrijke volzinnen van Goethe te banen. Vooral Joris Smit als Tasso en Justus van Dillen als de kunsthatende politicus Antonio zijn in staat de abstracte teksten naar hun eigen hand te zetten en van de dichtregels een spannend personage te bouwen.
Mooi is ook hoe Boermans in het verloop van de voorstelling laat zien dat een oplossing niet ligt in de twee uiterste kunstopvattingen van Tasso en Antonio, maar ergens daartussen in. Het decor verandert langzaam van een open, rommelig kunstenaarsatelier in een claustrofobisch, gesloten museumzaal. Volledig vrije, ongerichte kunst leidt alleen tot onbegrip van de maatschappij, maar alleen maar conservatieve en behaagzuchtige kunst is de dood voor de creativiteit.
Het is niet toevallig dat regisseur Boermans juist nu, in tijden waarin het nut van de kunst continu wordt bevraagd, voor ‘Tasso’ kiest. Hij laat de voorstelling ook niet voor niets spelen door de jongste talenten van zijn gezelschap. Zij zijn het die als jonge kunstenaars in die discussie nog een positie te bepalen hebben.
Tegelijkertijd is die stellingname van Boermans ook problematisch. Het lijkt erop dat hij jonge kunstenaars wil oproepen niet alleen maar experimenteel en autonoom te willen zijn. Maar die oproep hebben de jongeren helemaal niet nodig. Die hebben die middenweg die Boermans aanbeveelt al lang gevonden. De jongste generatie theatermakers is meer ondernemend en meer open naar de samenleving dan ooit.
foto: Kurt Van der Elst
Leave a Reply