Welkom in het wonderbaarlijke hoofd van Frederico Fellini. Een hoofd waarin waarheid en leugen, fantasie en werkelijkheid en kunst en leven onontwarbaar door elkaar lopen. Net als in zijn films. “Ik weet niet meer wat er echt gebeurd is en wat ik zelf verzonnen heb”, zegt Fellini dan ook in de voorstelling ‘Fellini’ van het Groningse Noord Nederlands Toneel.
Acteur/schrijver Ko van den Bosch en regisseur Ola Mafaalani raakten gefascineerd door het dromenboek dat de beroemde Italiaanse cineast bijhield en waarin hij beschreef en tekende wat hij die nacht had meegemaakt en dat tevens weer de inspiratie vormde voor zijn films. Van den Bosch en Mafaalani gebruiken Fellini’s dromen, films en leven als luikjes die toegang verschaffen tot het onderbewuste van de kunstenaar.
Het is een drukke, doch sfeervolle en muzikale Fellinieske bedoening daar in die bovenkamer. De oude Fellini (Van den Bosch) wandelt als een spreekstalmeester door die licht-grimmige circuspiste vol herinneringen, anekdotes, muzikanten, clowns, acrobaten, journalisten en beroemde acteurs. Maar hij regisseert de boel eveneens als ware het een van zijn films. Hij bepaalt wie waar staat, wie wat zegt en wie welke vraag stelt, soms tot frustratie van zijn eigen onderbewuste.
Fellini is zo de regisseur van een fascinerende, fragmentarische tocht door zijn eigen hoofd, zijn films en zijn al dan niet gelogen leven. De tocht leidt langs zijn inspiratiebronnen – zoals het circus waarop hij als tienjarig jongetje verliefd werd – en langs inkijkjes in zijn weerbarstige, tegendraadse karakter. En passent worden er boeiende vragen gesteld: waarom nemen we het leven eigenlijk serieuzer dan onze dromen? Waarom vragen we nooit aan kind wat het ziet?
Zo’n overvol kunstenaarshoofd biedt de theatermakers van het NNT een schier eindeloos aanbod aan theatrale mogelijkheden en ze pakken dan ook flink uit. Maar juist in zo’n uitgestrektheid moet dan wel een heldere wandelroute worden uitgezet, willen we niet verdwalen in het uitgestrekte innerlijke universum van de filmmaker. Na de eerste fascinatie en na de zoveelste clownsact, muzikale parade, kunstzinnige monoloog en poëtische sneeuwbui blijken we halverwege de voorstelling inderdaad verdwaald. Zonder heldere rode draad dwalen we dan nog een uur langs mooie beelden en snippers droom die bij gebrek aan routebeschrijving betekenisloos en leeg blijven.
Het buitengaan na ‘Fellini’ voelt als het ontwaken na een warrige droom. Er zijn wat mooie beelden blijven hangen, maar omdat de betekenisvolle samenhang ontbreekt, vervliegen die flarden alweer snel in de drukte van alledag.
Leave a Reply