Het gaat dus over #aandacht. Dat vertelt het videoscherm ons bij aanvang van de voorstelling Schreeuw van het jonge Haagse gezelschap Firma Mes. Met een hippe #hashtag. Want wie #aandacht wil voor zijn #onderwerp, gooit daar zo’n kekke #hashtag voor. Of je nou iets zinnigs te zeggen hebt over dat #onderwerp doet er minder toe.
Precies dat fenomeen – aandacht willen hebben, terwijl je niets zinnigs te melden hebt – lijkt het onderwerp van Schreeuw. En het omgekeerde: dat je wel iets zinnigs te zeggen hebt, maar dat voor je houdt, omdat je bang bent dan de aandacht te verliezen. Over dat laatste schreef schrijfster Hannah van Wieringen een toneeltekst voor de groep. Het is een van de drie delen (of #pogingen), waaruit de voorstelling bestaat. Dat eerste deel speelt zich niet voor niets af in een nogal Pauw en Witteman-aandoende setting. Een actrice, een politicus in de nesten en een über-genuanceerde columniste bereiden zich voor op hun televisieoptreden. Maar allemaal hebben ze een nogal problematische relatie met de aandacht die ze gaan krijgen. De actrice wil de aandacht om te vertellen dat ze geen aandacht meer wil en stopt met spelen. De politicus wil de aandacht om de aandacht af te leiden van een seksschandaal. De columniste wil de aandacht voor een boek dat door zijn genuanceerdheid nooit in 3 minuten over het voetlicht gebracht kan worden. En allemaal zijn ze in eerste instantie niet van plan om te zeggen wat ze echt zouden willen zeggen.
Het is een echte Van Wieringen-tekst geworden. Licht vervreemdend gekunsteld en vooral gericht op de dingen die de personages niet of tussen de regels door zeggen. Maar op de een of andere manier past de speelstijl van drie spelers niet bij de tekst van Van Wieringen, als een verkeerd dekseltje op een potje. Daarvoor spelen Daan van Dijsseldonk, Lindertje Mans en Roos Eijmers te vlot en teveel op de grap. Zo blazen ze over de nuances, over de subtiele taalconstructies heen. Waardoor ze wel een heel geestige scène spelen, maar de trieste wereld daarachter vergeten te laten zien.
Eigenlijk is dat een probleem wat zich door de hele voorstelling heen voordoet: de frisse jonge hondenenergie wordt te weinig gericht ingezet, waardoor de groep vooral geestig met herkenbare clichés speelt en langs de thematiek schampt, te weinig de trieste wereld achter die clichés analyseert.
Misschien komt dat wel, omdat de makers niet uit hun eigen comfort zone durven te stappen. Halverwege de voorstelling beginnen de acteurs woest te blaffen en te keffen en dat houden ze verwarrend lang vol. Tot er een teller afgaat en ze als een gek een toegeworpen banaan van de vloer eten of als een idioot een komkommer wegkauwen. Dan wordt duidelijk dat hier om quizkandidaten gaat die zich alleen maar voor de aandacht door de televisiemakers laten ontmenselijken. Het is een mooi gevonden scène, maar de makers gooien die vondst veel te snel weg, laten niet de ultieme consequentie van die vernederingen zien, zodat het pijn gaat doen. Het blijft vooral leuk.
Firma Mes bestaat uit drie sympathieke acteurs die voluit gaan in voorstellingen die geëngageerd wensen te zijn. Maar dan zullen ze de veilige lach iets meer los durven te laten en iets meer het gevaar op durven te zoeken. Je vraagt niet voor niets Hannah van Wieringen om voor je te schrijven.
Leave a Reply