Ze drinken witte wijn. En daarna nog een. Of twee. Ze hebben het over ‘de kids’ en over ‘euri’. Ze babbelen over schoenen of over de huisinrichting. Ze lachen met te hoge stemmetjes om de platte grappen van hun mannen. Echte mannen zijn dat, die hard werken en geld verdienen. Terwijl hun vrouwen een beetje creatief fröbelen en de kinderen van school afhalen. En ze vormen met zijn allen een eetclub, die uiteindelijk toch niet zo gezellig blijkt te zijn als hij leek wanneer een van de leden aan het moorden slaat.
De voorstelling ‘De Eetclub’ is gebaseerd op de gelijknamige beststeller van Saskia Noort. Maar een boek is toch echt een ander medium dan toneel. In een boek moet je meer uitleggen dan op het toneel. Daar kun je immers ook heel veel laten zien in beeld. Je kunt motieven en zielenroerselen vermoeden bij de personages zonder dat ze die uitspreken. Niets is in het theater zo irritant als uitleggen dat de telefoon gaat, terwijl we die telefoon net hebben gehoord.
Het lijkt wel of de makers van ‘De Eetclub’ hun publiek niet al te slim hebben ingeschat en hen weinig eigen verbeelding toedichten. Of gewoon het boek letterlijk hebben willen naspelen. Dus wijzen de personages er inderdaad even op dat de telefoon is gegaan als we die net hebben gehoord, of dat ze iemand met een koffertje hebben geslagen als we dat net hebben gezien. De gewelddadige scènes hebben door hun toneelmatig realisme sowieso de knulligheid van kleutertoneel. Daardoor wordt het thrillerelement van ‘De Eetclub’ vakkundig om zeep geholpen. Spannend is ‘De Eetclub’ nooit.
Dat zou nog niet zo erg zijn als we ons in plaats daarvan konden inleven in de personages. Als we mee zouden kunnen leven met hun wel en wee. Theater heeft de kracht om met goed spel en weinig woorden een rijke binnenwereld van een personage te tonen, waardoor hij of zij tot leven komt. Nyncke Beekhuyzen doet als hoofdpersoon Karen een hele dappere poging om haar personage diepgang mee te geven met haar sympathieke spel. Maar ze loopt vast in de knulligheid van de bewerking waarin ze elke keer alles moet uitleggen (‘Ik voelde me heel ongelukkig/geil/gelukkig’). De rest van de personages is van zulk clichématig bordkarton dat het je verder een worst zal wezen of ze van een balkon kukelen of hun huis en man in rook zien opgaan. ‘De Eetclub’ is van een publieksbeledigende oppervlakkigheid.
‘De Eetclub’, Het Bos Theaterproducties, regie: Eddy Habbema. Gezien, 20 november, De LaMar Theater. Tournee tot en met 31 maart.
Leave a Reply